Zoals jullie weten, besteden we bij Next-Games veel aandacht aan games (what's in a name). Normaal gesproken blijven we nogal achter de schermen en laten we jullie alleen weten wat we van spellen vinden. Aangezien er natuurlijk heel wat aan vooraf gaat voordat een stuk wordt gepubliceerd, leek het ons interessant om jullie eens een kijkje te geven in de gedachten van een recensent van Next-Games. Hierover vertellen we in de serie 'Problemen van de recensent', waarin redacteuren jullie vertellen waar zij mee kampen bij het schrijven van een review. In deze eerste column vertelt Maarten jullie hoe hij probeert de mate van originaliteit van een game door te rekenen in de eindscore.
Af en toe benijd ik jullie lezers wel. Jullie krijgen een e-mail dat er een nieuw artikel op Next-Games is verschenen, klikken op de link en kunnen een minuutje of tien lezen. Lekker achterover leunen met wat te drinken, verstand op nul en gewoon de tekst over je heen laten komen: ik zou het heerlijk vinden. Helaas, er moet toch iemand zijn die die stukjes schrijft en dat is nu exact de taak van de redactie. Hoe relaxed een review er ook uit mag zien, vaak heeft de recensent lang zitten twijfelen voordat hij de uiteindelijke score opschreef. Die score is uiteraard subjectief, maar onze richtlijnen (een aantal punten voor ieder onderdeel) maken het beoordelen al een stuk gemakkelijker. "Originaliteit" is echter geen subcategorie en is daarmee voor mij ook vaak het moeilijkst om door te rekenen in de eindscore.
Leden die de site actief volgen, weten dat ik bijzonder sceptisch sta tegenover remakes. Square Enix heeft bij mij echt geen enkel krediet meer, omdat ze het afgelopen jaar vrijwel alleen maar bezig is geweest met NES- en SNES-games te porten naar de DS. In mijn nederige opinie is het porten van games werkelijk het zieligste wat men ooit in de indrustie heeft bedacht. Als die games nou voor een tientje op de markt komen, zou ik er geen probleem mee hebben, maar SE vraagt weer vrolijk vijftig euro voor een game die in feite gewoon al uit is. Joepie, hij zit nu op een DS-cartridge in plaats van op een NES-cartridge. Zonder twijfel mijn maandsalaris waard.
Wat ik nog erger vind, is dat Square er zelf nog in lijkt te geloven ook. Elke keer brengen ze vrolijk een persbericht naar buiten dat de game die men nu naar de DS port, echt "een totaal andere beleving biedt dan het origineel". Super, de graphics krijgen een oppoetsbeurt. Dames en heren van Square, ik speel een DS-game niet omdat ik het er tof uit vind zien, maar omdat ik gewoon een lekkere gameplay wil en omdat ik een game wil die iets met me doet. Een game die me iets laat beleven wat ik nog niet eerder heb beleefd. Niet een of ander slap aftreksel van een overjarig rollenspel waarvan jullie de looks bijschaven en het vervolgens als 'vernieuwend' bestempelen. Net alsof mijn volgende vriendin een vrouw van zestig zou zijn, maar van wie ik heel erg zou houden omdat ze net een nieuw kapsel heeft gekregen.
Een veelgehoord argument is dat deze games worden geport omdat ze 'dan de huidige generatie ook het plezier kunnen laten beleven'. Ten eerste beleef ik sowieso geen plezier aan rollenspellen (wat is het fijn om een egoïst te zijn) en ten tweede: laat die mensen dan gewoon een NES kopen als ze zo nodig met die troep willen spelen. Voor de prijs van een DSi kun je nota bene vier NESsen kopen.
Goed, ik dwaal af. Ik recenseer immers toch nooit Square Enix-games, aangezien die bij mij toch nooit een voldoende zouden halen. Waarom niet? Omdat ik heel simpel een 0 voor Gameplay zou geven. Ja, een 0. Niets, nada, noppes, zilch. Puur omdat het een port is? Nee, niet alleen omdat het een gemakzuchtige port is, maar ook omdat ik de games van Square überhaupt niet te pruimen vind. Maar wat dan als ik een game zou vinden die wel in mijn straatje ligt, maar die ook helemaal niet origineel is?
Ja, dan zou het compleet anders liggen. Dan is het zonder meer mogelijk dat ik het alsnog een score van 80% geef, puur omdat het zo lekker speelt. Het is dan wel niet origineel, maar het geeft me een hoop plezier en dat is precies waar ik die game om speel. Ik heb heus niet alle vijf de CSI-games in mijn kast staan omdat ze zo origineel zijn. Nee, ik geniet van de game op zichzelf en dat feit is voor mij voldoende om ze toch te blijven kopen. Hetzelfde geldt voor GTA-games: de basis is telkens hetzelfde, maar omdat ik gewoon zo verslingerd ben aan die basis koop ik telkens weer het nieuwe deel. Ook al is-ie grotendeels hetzelfde als de voorganger.
Goed, het is misschien wat zwart-wit denken en uiteraard is niet één game hetzelfde, maar een echt originele game betekent voor mij dat zelfs de basis grotendeels afwijkt van de huidige games in dat genre. Hoewel Grand Theft Auto net als Delta Force een shooter is, week de eerste GTA toch veel meer van de geldende gebruiken af dan Delta Force, dat slechts een recht-toe-recht-aan spel was. Toch zou het uiteindelijke scoreverschil slechts op een procent of zeven liggen. Puur doordat GTA origineel is en Delta Force niet. En dat terwijl ik de gameplay van een Square-Enix game met een 0 zou beoordelen. Toch niet helemaal fair, zou je zeggen.
Voor beide kanten is veel te zeggen en het is dan ook een interessante discussie. Toch blijkt eens te meer dat je sommige punten gewoon niet objectief kunt beoordelen. Het argument van de originaliteit van een game zal eigenlijk alleen door een recensent worden aangehaald als versterkende factor: het is de ultieme veer in de reet (GTA) of het is de doodsklap (Square Enix). Er is geen middenweg denkbaar, want bij een middelmatige game voegt een relaas over de originaliteit niet veel toe. Aan de andere kant, is het niet zo dat de game middelmatig is omdat hij niet origineel is?
Je ziet het, je kunt er vele theorieën op nahouden, maar er is niet zoiets als een 'ware' beoordeling van de originaliteit. Het weegt voor iedereen anders en bovendien verschilt het per persoon weer bij elk spel. Het heeft te maken met de beleving van de game en die is te abstract om in een cijfer weergegeven te worden. Aan de andere kant... ach, weet je wat, ik geef het op.